Có thể bạn không biết lanh tô cửa là gì nhưng trong đời sống, với nhiều công trình thi công hay chính ngôi nhà của bạn đang được xây thì chắc hẳn có thể bạn đã từng ít nhất 1 lần nhìn thấy lanh tô. Vậy lanh tô là gì? Để giải đáp được câu hỏi này xin mời bạn đọc cùng theo dõi bài viết dưới đây.
Lanh tô là gì ?
Lanh tô xuất phát từ từ tiếng Pháp “Linteau” và là một bộ phận của tường được làm bằng gạch, bê tông cốt thép, gạch cốt thép, gỗ hoặc thép định hình, được đặt để đỡ khối tường nằm trên cửa sổ hoặc cửa đi và tạo ra các lỗ cửa trên tường. Tính chất của lanh tô phụ thuộc vào khả năng chịu lực hoặc không chịu lực của nó tùy thuộc vào yêu cầu của công trình.
Lanh tô có đa dạng về tải trọng, hình dạng và khẩu độ, vì vậy nó được chia thành nhiều loại như lanh tô gạch cốt thép, cuốn, bê tông cốt thép (đúc sẵn và tại chỗ), cũng như loại thép và gỗ. Khi thực hiện bản vẽ và hồ sơ kết cấu, KTS sẽ tính toán các thông số để đưa ra giải pháp tối ưu cho từng công trình cụ thể. Nếu bạn không có kiến thức chuyên môn, bạn có thể tìm đến công ty thiết kế nhà chuyên nghiệp để được tư vấn về chi phí.
Chức năng của lanh tô
Lanh tô cửa là bộ phận được thiết kế để nằm trên khu vực khung cửa đi, cửa sổ hay ở ô trống, có tác dụng chịu lực từ mảng tường gạch nằm ở phía bên trên. Nó giúp tạo ra một mặt phẳng đồng phẳng và ổn định để lắp đặt cửa, đồng thời giảm thiểu các vết nứt và déo lún xảy ra trên cửa. Lanh tô cửa cũng giúp tăng độ bền và ổn định của khung cửa, đảm bảo an toàn cho người sử dụng và tăng tuổi thọ của cửa. Ngoài ra, nó còn có tác dụng trang trí, tạo nét đẹp cho kiến trúc tổng thể của công trình.
Các loại lanh tô phổ biến
- Lanh tô gạch cốt thép
Lanh tô cốt thép là một loại lanh tô được xây dựng giống như xây gạch thông thường, tuy nhiên, để đảm bảo độ bền và chịu lực, yêu cầu sử dụng vữa xi măng cát mác 50. Lớp vữa này có độ dày từ 2 đến 3cm và được phủ lên trên cốp pha. Một lớp thép tròn có đường kính 6mm hoặc thép bản 20x1mm được đặt ở trung tâm. Trong quá trình xây dựng, mỗi nửa gạch sẽ được bố trí lên một cốt thép, hai đầu cốt thép được uốn cong và đặt sâu vào trong tường với mức tối thiểu từ 1 đến 1,5 gạch. Sau khi xây dựng xong, phải tráng lớp vữa xi măng trên cùng với 5 đến 7 hàng gạch, với độ cao phải lớn hơn 1/4 chiều cao của lỗ tường.
Loại lanh tô cốt thép chỉ áp dụng cho những lỗ cửa có bán kính R < 2m, vì chúng không phải chịu ảnh hưởng của lực tác động nhiều nên hầu hết sẽ được sử dụng là loại lanh tô không chịu lực hoặc chỉ chịu tải trọng nhỏ. Khi tải trọng lanh tô lớn hơn, R lỗ cửa > 2m, thì cốt thép phụ thuộc vào tính toán và phải tuân theo quy phạm kết cấu.
- Lanh tô cuốn
Lanh tô cuốn là loại lanh tô có khả năng chịu nén tốt, độ bền chắc chắn và không yêu cầu sử dụng nhiều cốt thép. Tuy nhiên, việc thi công lanh tô này lại khá phức tạp và yêu cầu sử dụng một lượng lớn gỗ và cốt pha. Nếu nhà đang xây dựng bị lún không đều, việc hồi phục lại khá khó khăn. Lanh tô cuốn được phân loại theo hình dáng, bao gồm lanh tô cuốn thẳng, cuốn vành ngược và cuốn nửa hình tròn.
- Lanh tô cuốn thẳng
Lanh tô cuốn thẳng là loại lanh tô thường được sử dụng để xây gạch nghiêng. Việc xây gạch ở giữa theo hướng thẳng đứng, trong khi hai bên lại xây theo hướng nghiêng, là một cách tiết kiệm gạch đáng kể. Tuy nhiên, để đạt được kết cấu chắc chắn, mạch vữa phải được xây đồng song song với các gạch. Không nên sử dụng gạch xiên trong việc xây lanh tô vì điều này dẫn đến mạch vữa rộng ở trên và hẹp ở dưới. Độ rộng lý tưởng của mạch vữa là từ 7mm đến 20mm. Khi xây lanh tô ở giữa, người thợ có thể tăng mức lên 1/50 l lỗ tường. Khi hoàn thành, lanh tô sẽ tự động nằm ngang. Tuy nhiên, việc xây lanh tô cuốn thẳng đòi hỏi sử dụng nhiều gạch và vật liệu xây dựng khác, vì vậy, khi nhà đang xây dựng bị lún không đều, việc hồi phục lại sẽ rất khó.
- Lanh tô cuốn vành lược
Lanh tô cuốn vành lược có hình dạng giống như một đoạn cung tròn với bán kính r bằng một nửa chiều rộng của lỗ cửa (cuốn ½ tròn). Loại lanh tô vô hạn-cuốn thẳng sẽ có độ lớn của bán kính r lớn nhất. Thông thường, chiều cao của cửa cuốn là h = (½ : ½ )l, với l là chiều rộng của lỗ cửa, và bình thường là 1,8l, với bán kính r bằng l. Để xây lanh tô cuốn vành lược, cần sử dụng gạch có độ cong tương đối cao và lý tưởng nhất là loại gạch xiên. Độ lớn của mạch vữa rộng hay hẹp sẽ dao động từ 7 đến 20mm. Lanh tô cuốn vành lược rất phù hợp cho lỗ cửa có chiều rộng từ 1,5m đến 1,8m, và nếu sử dụng vữa mác, chiều cao cuốn sẽ có độ cao từ ½ đến 2 gạch.
- Lanh tô cấu tạo từ bê tông cốt thép
Đề xuất biên tập lại đoạn văn:
Lanh tô bê tông cốt thép làm từ bê tông cốt thép có 2 loại phổ biến: đổ tại chỗ và đúc sẵn, như tên gọi của nó. Khi tính toán và quyết định lượng cốt thép cần dùng và chiều cao của lanh tô, chiều rộng của nó sẽ bằng chiều dày của tường gạch. Khi chiều dày tường từ 1½ gạch trở lên, lanh tô có thể có hình dạng chữ L và có thể được sử dụng như một nền tảng để chống đỡ phần tường gạch phía ngoài, giúp tạo ra sự đồng đều cho mặt đứng của tường.
Nếu đây là loại lanh tô đổ tại chỗ, khi độ cao của nó bằng độ cao của sàn xấp xỉ thì nên gộp lanh tô và sàn lại thành một khối hoặc gộp với ô văng để giảm thiểu khối lượng công việc và tạo sự nhẹ nhàng trong việc thi công bê tông.
Với loại đúc sẵn, kích thước bề rộng được tính bằng bội số của ½ viên gạch làm tiêu chuẩn. Chiều rộng có thể thay đổi đa dạng gồm ½ gạch, 1½ gạch hoặc 1 gạch. Độ cao của lanh tô cũng có thể bằng độ dày của 1 hàng, 2 hàng hoặc thậm chí 3 hàng gạch, với 2 đầu gác vào tường có độ dài xấp xỉ so với chiều dài 1 gạch. Do đó, sử dụng lanh tô đúc sẵn sẽ giúp việc thi công trở nên nhanh chóng và thuận tiện hơn.
- Lanh tô cấu tạo từ thép
Lanh tô được làm từ thép, do đó có trọng lượng tương đối nhẹ và có khả năng mở rộng lớn. Tuy nhiên, do phân khúc giá cao, nên loại lanh tô này không được ưa chuộng trong công tác xây dựng. Thay vào đó, loại thép mạ kẽm được ưa chuộng hơn bởi tính nhẹ, dễ thi công, thời gian thi công nhanh chóng và giá cả phải chăng. Lanh tô được thiết kế để sử dụng trong khu vực khung cửa đi, cửa sổ hoặc ô trống, với chức năng chịu lực từ mảng tường gạch nằm phía trên.
- Lanh tô cấu tạo từ gỗ
Lanh tô gỗ, đúng như tên gọi, được làm từ nguyên liệu gỗ và được sử dụng rộng rãi tại các vùng đồi núi có nguồn tài nguyên gỗ phong phú. Sử dụng lanh tô gỗ trong xây dựng là một biện pháp hợp lý và tiết kiệm, đặc biệt là ở các công trình sử dụng gỗ làm nguyên liệu chính. Tuy nhiên, loại lanh tô này có độ bền khá thấp và dễ gặp những sự cố khi đối mặt với thiên tai, lũ lụt, thời tiết khắc nghiệt, v.v…
Việc sử dụng lanh tô trong xây dựng là cần thiết và phải thực hiện đúng kỹ thuật để đảm bảo chất lượng công trình sử dụng lâu dài. Nhiều người không chú ý đến kỹ thuật khi xây dựng, dẫn đến tình trạng nứt mép cửa trong công trình.
Nguyên nhân gây ra nứt mép cửa
Vết nứt trên đầu cửa đi và cửa sổ thường xảy ra do đà lanh tô cửa không đủ dài, không đủ đoạn neo gối lên hai đầu tường và trong quá trình sử dụng đã có lúc tường bị đóng quá mạnh. Để tránh hiện tượng này, đà lanh tô cửa cần đủ dài, vươn khỏi đố cửa tối thiểu 20cm. Việc tiết kiệm chiều dài đà lanh tô dẫn đến kết quả rất khó sửa các loại vết nứt này.
Để khắc phục tình trạng vết nứt, cách sửa hiệu quả nhất là đục lấy hẳn đà lanh tô ra, thay lại đà khác dài hơn, đủ neo hơn. Việc đập vỡ cục bộ đầu lanh tô, đắp vữa vào chỉ tăng độ cứng rất ít, thường không hiệu quả và có thể dẫn đến tình trạng nứt lại sau một thời gian ngắn, đặc biệt là khi cửa đóng mạnh.
Trên đây là một số thông tin hữu ích về các loại lanh tô thường được sử dụng trong xây dựng các công trình kiến trúc như nhà ở, biệt thự, nhà cao tầng. Hy vọng bài viết đã giải đáp một số thắc mắc của bạn về thuật ngữ chuyên môn lanh tô và bổ sung thêm kiến thức mới.
Các vấn đề cần lưu ý khi lắp đặt lanh tô cửa
Lanh tô cửa là một thiết bị rất hữu ích trong việc giữ cho không gian trong nhà lạnh và mát mẻ. Tuy nhiên, việc lắp đặt lanh tô cửa cần được thực hiện đúng cách để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho người sử dụng. Dưới đây là các vấn đề cần lưu ý khi lắp đặt lanh tô cửa:
- Lựa chọn loại lanh tô phù hợp: Trước khi lắp đặt lanh tô cửa, bạn nên tìm hiểu và lựa chọn loại lanh tô phù hợp với nhu cầu của gia đình hoặc doanh nghiệp. Có nhiều loại lanh tô cửa khác nhau trên thị trường, từ lanh tô cửa 2 cánh đến lanh tô cửa trượt, với các tính năng và giá cả khác nhau.
- Chọn vị trí lắp đặt hợp lý: Việc lắp đặt lanh tô cửa cần chọn vị trí phù hợp để đảm bảo hiệu quả và tiết kiệm điện năng. Bạn nên lựa chọn vị trí sao cho không gian được giữ lạnh tốt nhất và không gây cản trở cho việc đi lại.
- Lắp đặt theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất: Khi lắp đặt lanh tô cửa, bạn nên tuân thủ các hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Nếu không có kinh nghiệm trong việc lắp đặt, bạn nên nhờ đến các chuyên gia hoặc nhân viên kỹ thuật có kinh nghiệm để tránh gây hư hại đến thiết bị hoặc gây nguy hiểm cho người sử dụng.
- Bảo dưỡng và vệ sinh định kỳ: Sau khi lắp đặt, bạn cần thực hiện bảo dưỡng và vệ sinh lanh tô cửa định kỳ để đảm bảo hoạt động hiệu quả và tăng tuổi thọ của thiết bị. Bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng để biết thời gian bảo dưỡng và các bước thực hiện.
- Đảm bảo an toàn cho trẻ em: Lanh tô cửa có thể gây nguy hiểm cho trẻ em nếu không được lắp đặt và sử dụng đúng cách. Bạn cần đảm bảo rằng trẻ em không thể mở được lanh tô cửa một cách dễ dàng và không bị kẹt trong khi đóng cửa.
- Kiểm tra thường xuyên: Bạn cần kiểm tra thường xuyên trạng thái của lanh tô cửa, đặc biệt là các bộ phận cơ khí và các dây dẫn điện. Nếu phát hiện bất kỳ vấn đề nào, bạn nên sửa chữa hoặc thay thế ngay để tránh gây nguy hiểm cho người sử dụng.
- Sử dụng phụ kiện chính hãng: Khi lắp đặt lanh tô cửa, bạn nên sử dụng các phụ kiện và linh kiện chính hãng từ nhà sản xuất để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của thiết bị.
- Đảm bảo độ kín của lanh tô: Lanh tô cửa chỉ hoạt động hiệu quả nếu đóng kín và đảm bảo tính chắc chắn. Bạn cần kiểm tra độ kín của lanh tô cửa và sửa chữa ngay nếu phát hiện bất kỳ lỗ hổng nào.
Tiêu chuẩn chất lượng lanh tô
- Độ bền: Lanh tô cần có độ bền cao để chịu được tải trọng và sử dụng lâu dài trong môi trường khắc nghiệt của công trình xây dựng.
- Tính an toàn: Lanh tô cần đảm bảo tính an toàn cho người sử dụng và tránh gây ra các tai nạn không đáng có trong quá trình sử dụng.
- Độ chính xác: Lanh tô cần được thiết kế và sản xuất với độ chính xác cao để đảm bảo hoạt động chính xác và ổn định.
- Dễ sử dụng và bảo trì: Lanh tô cần được thiết kế đơn giản và dễ sử dụng, đồng thời cần được bảo trì và sửa chữa dễ dàng để tiết kiệm thời gian và chi phí.
- Tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và môi trường: Lanh tô cần tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và môi trường để đảm bảo tính an toàn và bảo vệ môi trường.
- Đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật: Lanh tô cần đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật của công trình xây dựng, đảm bảo tính tương thích và tính ứng dụng của nó.
Tóm lại, việc đảm bảo chất lượng của lanh tô là rất quan trọng trong xây dựng. Khi lựa chọn lanh tô, bạn cần đảm bảo rằng nó đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng trên để đảm bảo tính an toàn, hiệu quả và tiết kiệm năng lượng.
